Kim Ngân 1. Giới thiệu về Cơm lam Bắc Mê
1.1 Cơm lam Bắc Mê – Đặc sản nổi tiếng của Hà Giang
Hà Giang trong bản đồ du lịch của giới xê dịch được biết đến như một vùng đất được thiên nhiên ban tặng nhiều khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ với núi non trùng điệp, dòng sông Nho Quế chảy ngang qua có màu lục bích, hay hẻm vực Tu Sản – Hẻm vực sâu nhất Đông Nam Á. Không chỉ thế, vùng đất Đông Bắc này còn có một danh sách dài nhiều món ăn ngon được chính bàn tay khéo léo anh em dân tộc của ta làm ra, vì thế mang trong mình một hương vị rất riêng. Bên cạnh những món đặc sản như xôi ngũ sắc, cháo ấu tẩu hay lạp xưởng gác bếp thì món cơm lam Bắc Mê của Hà Giang cũng là một đặc sản tinh túy được nhiều du khách ưa chuộng.
Một mâm cơm bình dân với những ống cơm lam thơm nức mùi gạo hương Hà Giang
Có thể nói cơm lam Bắc Mê chính là một trong những đặc sản tinh túy của Hà Giang khi được chế biến từ những hạt gạo ngọc của trời đất, nơi những cánh ruộng bậc thang trở vàng ươm mỗi tháng Chín. Cơm lam bây giờ không chỉ còn là một món ăn, mà đã trở thành nét văn hóa đặc trưng của dân tộc vùng Đông Bắc. Món ăn có được sự kết hợp hài hòa và tinh tế giữa gạo nếp và hương tre, hòa quyện vào nhau khi nướng trên bếp than hoa. Khác với ở các thành phố hiện đại, cơm phần lớn được nấu bằng nồi điện, niêu, thì món cơm lam ở đây được người dân sử dụng ống tre, nứa để đựng cơm. “Lam” ở đây chính là dùng ống tre, nứa để nấu thức ăn. Và cũng nhờ vào cách nấu dân dã này mà đã mang lại hương vị hấp dẫn cho món cơm khiến Cơm lam Bắc Mê níu chân biết bao du khách khi đến với vùng cao Đông Bắc Hà Giang.
Xem thêm: Top các món ăn đặc sản Hà Giang mà bạn nhất định phải thử
Cơm lam Bắc Mê sẽ được bày bán rất nhiều ở những khu chợ phiên
1.2 Nguyên liệu để có được món cơm lam Bắc Mê ngon
Để làm ra một mẻ cơm lam Bắc Mê không quá khó nhưng điều quan trọng nhất đó chính là tìm được nguồn nguyên liệu thơm ngon. Đa số người dân ở đây đều tận dụng những nguồn nguyên liệu sẵn có của Hà Giang để cho ra được món ăn này. Gạo phải là gạo nếp nương, thơm dịu nhẹ, dẻo, ngon, hạt chắc đều. Bên cạnh đó là là các ống tre, nứa trúc làm ống lam chứa gạo bên trong.
Ngoài ra, còn phải chuẩn bị cả phần nước để nấu cho gạo chín. Phần lớn nước sẽ được lấy từ khe núi, suối nguồn để trong, mát và vệ sinh. Nguồn nước cũng là yếu tố quan trọng để tạo ra độ dèo cũng như mùi thơm đặc trưng cho món cơm lam này. Cuối cùng là chuẩn bị lá chuối hoặc lá dong để bịt một đầu của ống tre.
Một đầu của ống tre, nứa sẽ được bịt lại bằng lá dong hoặc lá chuối
1.3 Vất vả những công đoạn để cho ra một mẻ cơm lam ngon
Đầu tiên, người thợ cần phải ngâm gạo qua đêm để hạt được nở ra sau đó thì đổ vào ống tre, cho nước suối nguồn trong và bịt kín bằng lá chuối hoặc lá dong. Sau đó thì sẽ bắt đầu nướng trên bếp than củi hồng. Lúc này, cần phải lưu ý kỹ để lửa cháy đều và vừa, không bùng to. Vừa nướng vừa xoay để phần cơm bên trong được chín đều. Để có được một mẻ cơm lam Bắc Mê thì mất khoảng gần một tiếng hoặc khi thấy ống tre cháy, tỏa ra mùi thơm lừng của gạo chín thì lúc ấy là được. Sau đó, người dân sẽ lấy dao để lọc bỏ lớp vỏ tre nứa cháy bên ngoài, để lộ lớp ống trắng sạch bên trong, trông vô cùng vệ sinh và sạch sẽ. Cơm lam nướng xong có thể trữ ăn cả tuần dài mà chẳng lo hư hay ôi thiu. Hay quá bạn nhỉ?!
Các hàng quán bên đường cũng thường xuyên bán cơm lam nướng nóng hổi
Khi ăn bạn sẽ xẻ ra như thế này đây. Trông như một đóa hoa nở rộ ấy đúng không nào?
1.4 Cơm lam còn được dùng ăn chung với
Nếu ăn không, bạn sẽ cảm nhận được rõ ràng vị thơm của gạo hòa quyện với mùi của tre, nứa và lá chuối. Ấy vậy khi kết hợp với những món ăn khác như muối riềng hay muối vừng thì món ăn này được đưa lên một đẳng cấp khác. Muối vừng thì lại có vị thơm thơm đặc trưng của vừng, còn muối riềng thì lại thơm cay nồng khi kết hợp với vị ngọt thanh của cơm lam vô cùng hợp. Ngoài ra thì bạn còn có thể ăn chung với gà nướng cũng rất ngon.
Một phần cơm lam được nướng cháy xém xém bên trong sẽ có vị thơm hơn rất nhiều đó
Cơm lam có thể được ăn với thịt gà nướng kèm muối vừng. Ấy là sự kết hợp hoàn hảo, u mê không lối thoát luôn
2. Thưởng thức cơm lam Bắc Mê ở đâu ngon nhất?
Hiện nay, cơm lam Bắc Mê được bày bán rất nhiều ở các phiên chợ Đông Bắc như chợ phiên Đồng Văn hay các khu chợ khác. Ở mỗi vùng thì cơm lam lại có vị đặc trưng riêng. Đặc biệt, bạn có thể vào một quán nhỏ, trải nghiệm tự nướng cơm lam trên bếp than hồng vô cùng thú vị. Lúc này, bạn sẽ được tự tay bóc vỏ tre rồi thưởng thức phần cơm nóng dẻo bên trong rất ngon.
Ngoài ra, ở trong các khu chợ cũng có rất nhiều người bán cơm lam nướng sẵn cực kỳ thuận tiện. Trung bình mỗi ống giá sẽ dao động từ 15k đến 25k tùy theo kích thước.
Những ống cơm lam vàng ươm được đặt trong ống tre
Thế là Chiasene.com đã giới thiệu đến bạn chi tiết nhất về món cơm lam Bắc Mê rồi đấy! Tiết trời Hà Giang lạnh lạnh, được ăn một phần cơm lam nướng dẻo nóng hổi, thơm lừng, ăn cùng muối riềng hay muối mè thì còn gì bằng đúng không nào? Ghé thăm Hà Giang thì nhớ thưởng thức bạn nhé!